Zapraszam Was na pierwszy spacer po Targówku, z cyklu „Dzień dobry, ulica”. Pospacerujemy po ulicy, która po zbudowaniu II linii metra będzie docelowo nowym centrum Bródna, a jest to ulica Kondratowicza.
Patron ulicy
Nazwa ulicy została nadana 13 marca 1930 roku na część polskiego poety i tłumacza Ludwika Władysława Franciszka Kondratowicza. Patron ulicy urodził się 29 września 1823 w Smolhowie, zmarł 15 września 1862 w Wilnie i tam został pochowany na cmentarzu na Rossie. Pisał pod pseudonimem literackim Władysław Syrokomla, a jego ulubionym gatunkiem literackim była gawęda. Stworzył cały cykl gawęd opartych na znanych przysłowiach m.in.: O Zabłockim i mydle, O Filipie z konopi, Pan Marek w piekle. Najbardziej znaną gawędą autora jest Urodzony Jan Dęboróg, przedstawiający konflikt dwóch rodzin o granicę, zakończony dzięki miłości młodych. Zainteresowanych odsyłam do lektury.
Ciekawostką jest, że właśnie Kondratowiczowi często przypisuje się autorstwo tekstu znanej wszystkim dziecięcej piosenki „Wlazł kotek na płotek”, chociaż sama piosenka opiera się na tradycyjnej ludowej przyśpiewce z XVIII wieku.
Na Kondratowicza – o ulicy słów kilka
Ulica Kondratowicza przebiega prosto od ulicy Rembielińskiej, przecinając m.in. ulice Łabiszyńską, Chodecką, Malborską, Świętego Wincentego do ulicy Codziennej, gdzie kontynuuje bieg jako ulica Młodzieńcza. Ulica istniała już w XIX wieku i pełniła funkcję drogi międzyfortecznej, która łączyła drogi dojazdowe do fortów Pelcowizna, Marywil i Lewicpol. Na planie Warszawy z 1919 roku ulica widnieje pod nazwą Fortowa. Dzisiejszy przebieg ulicy pokrywa się z przebiegiem przedwojennym, jedyną zmianą jest likwidacja odcinka od ulicy Rembielińskiej do ulicy Toruńskiej. Łącząc Bródno i Zacisze, ulica Kondratowicza, pełni ważną funkcję komunikacyjną i dojazdową, ale nie tylko. Ulica jest znana większości mieszkańców Targówka, gdyż to przy niej mieści się Szpital Bródnowski, Park Bródnowski, Urząd Dzielnicy Targówek i wiele innych ważnych punktów dla każdego mieszkańca, o czym poniżej.
Park Bródnowski
Park Bródnowski według projektu inż. Stefanii Traczyńskiej, powstał w 1976 i jest jednym z większych parków Warszawy o powierzchni ponad 25 ha. Park jest miejscem odpoczynku większości mieszkańców Targówka. Każdy znajdzie coś dla siebie: boiska sportowe, place zabaw da dzieci, akweny wodne, wiele alejek do spacerowania. Wielbiciele gofrów i lodów mogą przekąsić coś słodkiego w przystanku Gofrowo, miejscu szczególnie chętnie odwiedzanym przez najmłodszych. To właśnie tutaj co tydzień w sezonie letnim odbywają się bezpłatne teatrzyki dla dzieci.
Od 2009 roku tą oazę zieleni upiększa Park Rzeźby na Bródnie, który powstał ze wspólnej inicjatywy artysty Pawła Althamera, władz dzielnicy Targówek i Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Corocznie w sezonie letnim pojawiają się kolejne prace artystów. Park Rzeźby pełni rolę wystawy sztuki nowoczesnej, dostępnej dla każdego i o każdej porze.
Kefirek
Przy ulicy Kondratowicza 25 znajduje się również jeden z ostatnich barów mlecznych na Targówku. Pomimo atmosfery niczym z filmu Barei „Kefirek” żyje i ma się dobrze. Przychodzą tu nie tylko emeryci czy studenci, ale całe rodziny. Bar połączony jest ze sklepem spożywczym i garmażerką. Bar jest szczególnie oblegany przed wszelkimi świętami i weekendami. Każdy może tutaj poczuć klimat czasów PRL-u.
Szpital Bródnowski
Mazowiecki Szpital Bródnowski rozpoczął działalność 22 stycznia 1981 roku. Od początku swojego istnienia szpital miał status szpitala wojewódzkiego i jego lokalizacja w tej części Warszawy była jak najbardziej uzasadniona, gdyż istniejący Szpital Praski nie był w stanie zapewnić opieki szpitalnej dla coraz większej liczby mieszkańców prawobrzeżnej Warszawy. Obecnie w klinikach i oddziałach szpitala może być jednocześnie hospitalizowanych około 700 pacjentów. Ciekawostką jest że, według planów Szpitala Bródnowskiego z 1970 roku, miał to być szpital nowoczesny i zgodnie z ówczesnymi światowymi trendami bezodzziałowy. Organizacja bezoddziałowa szpitala miała polegać na tym, że pacjent przyjmowany do szpitala nie był kierowany na konkretny oddział szpitalny tylko każdy przypadek był klasyfikowany w zależności „ciężkości” jego stanu. Stany najcięższe miały być hospitalizowane na piętrach dolnych, stany lżejsze na piętrach górnych. Ostatecznie, na przełomie 1978/79 roku odstąpiono od bezoddziałowej organizacji na rzecz organizacji oddziałów podzielonych na specjalności.
Pomnik pamięci
Chociaż Targówek nie należy do miejsc szczególnie bogatych w zabytki, to właśnie obok Urzędu Dzielnicy Targówek znajduje się Pomnik pamięci, poświęcony żołnierzom pochodzącym z Bródna, Targówka i Zacisza, którzy brali udział w walkach o wolność i niepodległość Polski. Głaz z pamiątkową tablicą powstał z inicjatywy Koła Miłośników Bródna, został ufundowany przez władze dzielnicy i odsłonięty w 1998 roku.
Kanał Bródnowski
Pod ulicą Kondratowicza przepływa też Kanał Bródnowski. Jest to kanał melioracyjny o długości 11 kilometrów, zaczynający się na Rembertowie, a wpadający do Kanału Żerańskiego. Wzdłuż kanałku biegnie promenada, która jest popularna szczególnie wśród spacerowiczów. W ramach rewitalizacji Kanału Bródnowskiego przy ulicy Kondratowicza w 2013 roku powstał Skwer Grzegorza Ciechowskiego. Nazwa Skweru upamiętnia Grzegorza Ciechowskiego, polskiego muzyka rockowego, wokalistę zespołu „Republika”, a także mieszkańca Zacisza w latach dziewięćdziesiątych XX wieku. Skwer cieszy się dużą popularnością zwłaszcza latem, kiedy można się schronić w cieniu czy odpocząć przy fontannie.
Lasek Bródnowski
Lasek zajmuje obszar wyciętej w połowie XIX wieku Puszczy Bródnowskiej, wykarczowanej pod łąki dla wsi Bródno Stare. Po II wojnie światowej rozpoczęto sztuczne nasadzenia drzew i krzewów i tak właśnie powstał obecny Lasek Bródnowski. W północno-wschodniej części Lasu znajdują się ślady rosyjskiego Fortu Lewicpol, a także polana dawnego folwarku Lewicpol, obecnie zajmowana przez jednostkę wojskową. Przez teren Lasu prowadzi ścieżka dydaktyczna „Nauka poszła w las”. Na planszach i tablicach poglądowych można poznać najbardziej znane gatunki polskich drzew, prześledzić warstwy lasu, nauczyć się po grubości pnia jak oceniać wiek drzewa. Jedną z największych atrakcji archeologicznych w lesie Bródnowskim jest wczesnośredniowieczne grodzisko, które w chwili obecnej jest jedynym przebadanym wczesnośredniowiecznym kompleksem osadniczym w Warszawie. Prawdopodobnie już pod koniec IX wieku powstała tu osada, a na początku X – gród obronny. Pełnił on funkcję refugialną, czyli w czasie zagrożenia ludność z pobliskiej osady mogła schronić się za jego wałami.
Na samym końcu Lasku Bródnowskiego na skrzyżowaniu ulicy Kondratowicza z ulicą gen. Skierskiego mieści się drewniany, ekologiczny i oryginalny plac zabaw dla dzieci.
Zapraszamy Was na kolejne spacery z cyklu „Dzień dobry, ulica…”:-)
